KARIN DUVARI FITIKLARI

Karın içi doku ve organların, karın duvarındaki zayıf bir alandan karın boşluğu dışına çıkması ve cilt altında bir şişlik oluşturmasına fıtık adı verilir. Kasık fıtığı,göbek fıtığı, ameliyat yeri fıtıkları olarak sınıflandırılabilir.
Karın duvarı fıtıkları doğumsal olabilir ya da yaşamın ileri dönemlerinde sonradan ortaya çıkabilirler. Karın duvarı fıtıkları yenidoğandan ileri yaştaki insanlara kadar her dönemde görülebilirler. Fıtıkların yüzde 90'ı olan kasık fıtıklarına erkeklerde daha sık rastlanırken, göbek fıtıkları kadınlarda daha sık görülür.

Fıtık neden oluşur?
- sürekli ağır yük kaldırma
- kronik öksürük
- kronik kabızlığa bağlı ıkınarak dışkılama
- prostat hipertrofisi sonucu ıkınarak işeme en sık sebeplerdir. Ayrıca;
- tekrarlayan gebelikler
- karında sıvı (assit) ile seyreden siroz
- hızlı kilo kayıpları
- karın bölgesi ameliyatları için kesiler de fıtık oluşumunu kolaylaştıran etkenlerdir.

Fıtığın belirtileri
Hastalar, genellikle ayağa kalkınca, öksürünce, ıkınınca belirginleşen, sırt üstü yatılınca kaybolan şişlik ve bazen de ağrı nedeni ile başvururlar. Fıtık, tanısı konduktan sonra en kısa sürede cerrahi olarak tedavi edilmelidir.
Fıtık cerrahisinin en önemli endikasyonu barsak düğümlenmesi ve barsak tıkanıklığı gibi önemli komplikasyonların önlenmesidir. Fıtığa neden olan defekt cerrahi olarak onarılmazsa buraya giren barsaklar fıtık kesesi içerisinde sıkışabilir, zamanla barsakların kan dolaşımı bozulup gangrene ya da barsak tıkanıklığına kadar gidebilen ve acil ameliyat gerektiren sorunlar ortaya çıkabilir.
 

KASIK FITIĞI

Kasık bölgesi fıtığı en sık görülen karın duvarı fıtığıdır, erkeklerde çok daha sıktır. 3 tür kasık fıtığı vardır:

1- İndirekt kasık fıtığı
Bu tip fıtıklarda, doğum sırasında normalde kapanmış olması ve fibröz bir bant haline dönüşmesi gereken karın zarı açık kalmıştır. Yaşamın belirli bir döneminde öksürme, ıkınma, ağır yük kaldırma gibi nedenlerle karın içi basıncının artması sonucu karın içi organları, bu karın zarı ve kasık kanalına girmeye meyleder.

2- Direkt kasık fıtığı
Bu fıtık tipinde kasık bölgesindeki destek dokusunun zayıflığı söz konusudur ve erişkinlerde karın içi organları bu bölgeden fıtıklaşırlar.

3- Femonal fıtık
Bacağı besleyen damar ve sinirlerin geçtiği femoral kanaldan oluşan fıtıklaşmalardır. Kadınlarda daha sık görülür. Daha çok kasık bölgesinin altında gözlenen şişlik ve bacağa vuran ağrı ile kendini gösterir. Klinik belirti ve bulgular
Kasık fıtıklarının çoğu, fıtığın tipik belirtisi olan kasıkta şişlik ortaya çıkıncaya dek belirti vermeyebilir, bazen sadece ağrı olabilir. Özellikle
- ayakta durmak,
- yürümek,
- ıkınmak,
- öksürmek - ağır yük kaldırmakla
kasıklarda ağrı ve şişlik olur, ağrı skrotuma (torbalara) doğru yayılabilir. Sırt üstü uzanmakla şişliğin ve ağrının kaybolduğu gözlenir.
Uzun süre tedavi edilmeyen fıtıklarda, barsaklar fıtık kesesi içinde sıkışarak barsak tıkanıklığına neden olabilir. Bu durumda kasık bölgesinde geri gitmeyen, ağrılı, bazen kızarık, sert bir şişliğin yanı sıra gaz ve dışkı çıkışında zorluk gözlenebilir.

Fıtığın tanısı
Şişliğin belirgin olduğu durumlarda basit bir muayene ile tanı konabilir. Bazen kasık bölgesinde şişlik olmaksızın sadece ağrı ifade eden hastalarda kasık bölgesine ultrasonografi ile bakılıp başlangıç aşamasındaki fıtıklar (nokta fıtık) tespit edilebilir.

Fıtığın tedavisi
Kasık fıtıkları teşhis edildikleri zaman cerrahi tedavi ile onarılır. Onarımda öncelikle fıtık kesesi ve içeriği tedavi edilir, sonra kasık duvarındaki defekt (zayıf doku) onarılır. Fıtık onarımı sırasında ortaya çıkan en önemli komplikasyon nükstür.
Günümüzde fıtık nüksünü önlemek amacıyla zayıf doku dışarıdan sentetik bir yama konularak desteklenir. Bu yama kısa zamanda karın duvarıyla bütünleşir ve zayıf bölgede sağlam bir tamir dokusu meydana getirir. Gerilimsiz fıtık onarımı sonrası nüks % 0-2 arasındadır.
Günümüzde kullanılan laparoskopik onarımlar özellikle nüks fıtıklarda ve iki taraflı fıtıklarda daha çok tercih edilen yöntemlerdir.
 

GÖBEK FITIĞI

Bebek anne karnında iken anne ile arasındaki bağı oluşturan ve büyümesi için gereksinimlerini karşılayan damarlar göbek halkasından geçer. Doğumla birlikte bu damarlar kapanır. Göbek halkası tam kapanmadan bu boşluğa karın içi organların girip çıkması ile göbek fıtığı ortaya çıkar.

Çocuklardaki göbek fıtıkları, fıtık boğulması veya barsak tıkanıklığı olmadığı sürece 4 yaşına kadar izlenebilir, çünkü bunlar genellikle kendiliğinden kapanır.

Erişkinlerde oluşan göbek fıtığı kendiliğinden kapanmaz, cerrahi yöntemle tedavi edilmelidir.

Doğumsal bir fıtık olan ve kadınlarda daha sık görülen göbek fıtığı, özellikle hamilelikten sonra ya da kronik öksürük, kabızlık, ağır yük kaldırma durumlarından sonra göbekte şişlik şeklinde görülür.

Bazen portakal büyüklüğüne ulaşabilir. Sırt üstü yatınca kaybolan bu şişliğin aniden büyümesi, ağrı ve kızarıklık ortaya çıkması, karın içine geri itilememesi durumları fıtık kesesi içinde karın içi organların sıkıştığını düşündürür. Bu durumda acil olarak ameliyat gerekir, aksi halde sıkışan ve kan dolaşımı bozulan barsakların da çıkarılması gerekir ki, bu normalde nispeten kolay ve hastanın aynı gün ya da 1 gün sonra evine gitmesine olanak veren fıtık ameliyatının uzaması, hastanın hastanede daha uzun süre kalması ve başka ek problemleri de beraberinde getirir.
 

KESİ YERİ FITIĞI

Daha önceden karın ameliyatı geçirmiş kimselerde kesi yerinden gelişen fıtıklaşmalardır.

- geçirilmiş ameliyatın tekniği
- ileri yaş
- gelişmiş yara enfeksiyonu
- hastaya ait doku iyileşmesini geciktiren hastalıklar (diabet, şişmanlık, anemi, kronik hastalıklar, kanser vb) kesi yerinden fıtık oluşumunu kolaylaştıran faktörlerdir.

Bu tip fıtıklar ameliyattan hemen sonra ya da uzun yıllar sonrasında ortaya çıkabilir ve zamanla çok büyük boyutlara ulaşabilirler. Fıtığın boyutuna ve hastanın tercihine göre açık ya da kapalı (laparoskopik) yöntemlerle yapılabilen cerrahi tedavide, hemen daima zayıf olan karın duvarını gerilimsiz olarak destekleyecek sentetik yamalar kullanılır